Het nieuwe gemeentehuis van Zeist omvat 4 generaties gemeentehuis:
Burgemeester Janssen: ‘Daarmee toont het gebouw respect voor heden en verleden. Het is bovendien een duurzame keuze om bestaande gebouwen opnieuw te gebruiken’.
Het gemeentehuis van Zeist heeft al een hele geschiedenis achter zich. Het eerste gemeentehuis van Zeist bevond zich in de 1e Dorpsstraat. Dit gemeentehuis werd in een oude koopakte uit 1839 omschreven als ‘het Regthuis der Ambachts-Heerlijkheid van Zeijst, gedeeltelijk met arduin steenen gevel georneerd’. De gemeente Zeist groeide gestaag waardoor men met ruimtegebrek te maken kreeg. Daarom werd in 1877 een nieuw en groter gemeentehuis op vrijwel dezelfde plaats aan de Dorpsstraat gerealiseerd.
Het gemeentehuis uit 1877, dat tot 1909 heeft dienst gedaan, is architectonisch waardevol vanwege de toepassing van de neo-barokstijl. Daarbij zijn vele decoratie-elementen in natuursteen uitgevoerd. Na 25 jaar was ook dit gemeentehuis te klein geworden door de sterke groei van de Zeister bevolking.
Het was een al oude wens van de gemeenteraad om een nieuw gemeentehuis op de hoek 1e Dorpsstraat/Het Rond te bouwen. Na het overlijden van mejuffrouw H.M. Walkart (de eigenaresse van deze grond) in 1904, zou deze wens wellicht in vervulling kunnen gaan. Er was echter één bezwaar. Door mejuffrouw Walkart was bepaald dat het terrein bestemd moest worden als publieke wandelplaats. Dankzij de welwillende houding van de erfgenamen is dit struikelblok opgeheven. Een voorwaarde daarbij was dat een deel van het bos, een openbaar park zou worden. Sinds 1904 het Walkartpark genaamd.
Op 27 december 1905 werd een prijsvraag uitgeschreven voor een ontwerp voor een nieuw raadhuis. Het ontwerp van de 25-jarige architect Jan Stuivinga werd bekroond met de eerste prijs. Dit ontwerp werd uitgewerkt en zo werd in 1908 een heel nieuw gemeentehuis aan Het Rond gerealiseerd. Ook dit gemeentehuis is van architectonische waarde. Het is zowel van buiten als van binnen uitgevoerd in neo-renaissancestijl, waarbij de hoofdvorm op de Duitse en de detaillering op de Hollandse renaissance is geïnspireerd.
Dertig jaar na de bouw was het gemeentehuis alweer te klein. De bevolking was in die tijd met 20.000 inwoners toegenomen. Een ontwerp van Stuivinga voor nieuwbouw werd in de ijskast gelegd nadat in 1940 de oorlog uitbrak.
In oktober 1976 verwoestte een felle brand een deel van het gemeentehuis. De hele bovenste verdieping ging in vlammen op. In 1977 werd besloten om tegelijk met de restauratie van het gemeentehuis tot nieuwbouw over te gaan. Naar ontwerp van architect J. Lengkeek is de bouw van het nieuwe gedeelte van het gemeentehuis gestart in 1982 en voltooid in 1984. Het nieuwe gedeelte werd aan het raadhuis aan Het Rond vast gebouwd en tevens aan het voormalige gemeentehuis aan de 1e Dorpsstraat.
De oude publiekshal aan de Slotlaan was zeer onoverzichtelijk en inmiddels ook weer te klein geworden.
In de nieuwe aanbouw met daarin de nieuwe publiekshal is de gemeente weer klaar voor de toekomst.
In 1908 was het nieuwe raadhuis 4 zaterdagen geopend voor de inwoners van Zeist voor bezichtiging. In 2013 vierden we de opening met een heel scala aan activiteiten tijdens de openingsweek van 10 tot en met 15 februari 2014.
Bekijk ook het filmpje ‘Ontmoetingen: film over vernieuwing gemeentehuis Zeist’ op youtube over de achtergronden bij de vernieuwing. Onder meer bestuurders en architecten doen hun verhaal.
